Ξέρετε εσείς την αρχή της μεγιστοποίησης της μετοχικής αξίας; Εγώ όχι. Αλλά για αυτό μ αρέσει να ζω. Μαθαίνω! «Ανακαλύφθηκε» την δεκαετία του ΄80. Τότε που εγώ ο κακομοίρης προσπαθούσα ανεπιτυχώς να γίνω δικηγόρος, οι πραγματικά φωτισμένοι στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού έλυσαν το ακανθώδες θέμα της αμοιβής των διευθυντικών στελεχών των εταιρειών ορίζοντας να είναι ανάλογη των ποσών που διανέμουν στους μετόχους. Δηλαδή, παίρνετε τόσο μέρισμα εσείς που είστε μέτοχοι, βάζουμε τόσα στη τσέπη μας εμείς που διευθύνουμε τις εταιρείες κι είμαστε όλοι καλά κι η οικονομία καλύτερα. Και πιάσανε δουλειά οι χρυσοδάκτυλοι κι οι golden boys. «Πώς θα τα πετύχουμε όλα μαζί παιδιά;» αναρωτήθηκαν.
Αυτοί δεν ήταν πτυχιούχοι του σωρού της Νομικής του ΑΠΘ όπως εγώ αλλά αλάνια, το βρήκαν στο άψε σβήσε και το έκαναν βήμα- βήμα
«το πρώτο βήμα είναι μεγιστοποίηση των κερδών μέσω σκληρών περικοπών - στους μισθούς, τις επενδύσεις, το στοκ, τα μεσαία στελέχη, κτλ. Δεύτερον, απαιτείται η διανομή όσο το δυνατόν μεγαλύτερου ποσοστού από τα εν λόγω κέρδη στους μετόχους μέσω μερισμάτων και επαναπόκτησης μετοχών. Για να παροτρυνθούν δε οι διευθυντές να λειτουργήσουν κατ' αυτό τον τρόπο, το συνολικό πακέτο αμοιβής τους θα πρέπει να περιλαμβάνει περισσότερα δικαιώματα προτίμησης σε μετοχές, ώστε να ταυτίζονται περισσότερο τα συμφέροντα τους με αυτά των μετόχων. Την εν λόγω ιδέα δεν συμμερίζονταν μόνο οι μέτοχοι, αλλά και πολλοί επαγγελματίες διευθυντές, με πιο διάσημο τον Τζακ Ουέλς, που διατέλεσε επί σειρά ετών πρόεδρος της General Electric, και στον οποίο αποδίδεται η πατρότητα του όρου «μετοχική αξία»
Και πέτυχε θα ρωτήσετε αυτή η πολύπλοκη ιδέα. Πέτυχε, πέτυχε!!!!.
«Το μερίδιο των κερδών ως ποσοστό του αεπ, που ακολουθούσε πτωτική πορεία από τη δεκαετία του '60, αυξήθηκε αλματωδώς στα μέσα της δεκαετίας του '80 και έκτοτε παραμένει ανοδικό. Οι μέτοχοι απολαμβάνουν μεγαλύτερο ποσοστό από αυτά τα κέρδη με τη μορφή μερισμάτων, ενώ ταυτόχρονα βλέπουν την τιμή των μετοχών τους να ανεβαίνει. Ανάμεσα στις δεκαετίες του '50 και του '70, τα διανεμόμενα κέρδη ως μερίδιο των συνολικών εταιρικών κερδών στις ηπα ανέρχονταν σε ποσοστό 35-45%, αλλά από τα τέλη της δεκαετίας του '70 το μερίδιο αυτό αυξάνεται και πλέον κυμαίνεται γύρω στο 60%. Οι δε διευθυντές είδαν τις αμοιβές τους να αυξάνονται κατακόρυφα, ενώ οι μέτοχοι έπαψαν να αμφισβητούν τα πακέτα αποδοχών, καθώς ήταν ευχαριστημένοι με τα μερίσματα που λάμβαναν και τις ολοένα αυξανόμενες τιμές των μετοχών τους.»
Τώρα επειδή ξέρω τι κακόπιστοι, καχύποπτοι και μεμψίμοιροι είστε σας ακούω ήδη να ρωτάτε: καλά, και κανείς δεν πλήρωσε τίποτα για όλα αυτά τα θαυμάσια. Εντάξει τώρα, μεγάλα παιδιά είστε και ξέρετε ότι αν έχετε τ αυγά σας στο ψυγείο αποκλείεται αυτό που τρώτε να είναι ομελέτα! Εκτός, εκτός κι αν τα αυγά είναι ξένα. Αυτό προφανώς το ήξεραν κι οι χρυσοδάχτυλοι και αξιοποίησαν τη γνώση τους.
«Αυτή η ανίερη συμμαχία μεταξύ επαγγελματιών διευθυντών και μετόχων χρηματοδοτήθηκε εξ ολοκλήρου εις βάρος των υπόλοιπων εμπλεκομένων στις εταιρείες (και γι' αυτό εξαπλώθηκε με πιο αργούς ρυθμούς στις άλλες πλούσιες χώρες, όπου οι υπόλοιποι εμπλέκομενοι διαθέτουν σχετικά μεγαλύτερη ισχύ). Πολλές θέσεις εργασίας καταργήθηκαν βάναυσα, χιλιάδες εργαζόμενοι απολύθηκαν και επαναπροσλήφθηκαν χωρίς καμία συνδικαλιστική προστασία, με χαμηλότερα ημερομίσθια και χωρίς ασφαλιστική κάλυψη, και οι μισθοί μειώθηκαν (συχνά με μετεγκατάσταση ή ανάθεση της παραγωγής σε χώρες με χαμηλούς μισθούς, όπως η Κίνα και η Ινδία, ή με την απειλή ανάλογων ενεργειών). Οι προμηθευτές και οι εργαζόμενοι τους πιέστηκαν επίσης με συνεχείς περικοπές στις τιμές προμήθειας, ενώ η κυβέρνηση πιεζόταν να μειώσει τους εταιρικούς φόρους ή/και να χορηγήσει μεγαλύτερες επιδοτήσεις προς τις εταιρείες, συχνά υπό την απειλή μετεγκατάστασης των επιχειρήσεων σε χώρες με ευνοϊκότερο φορολογικό καθεστώς ή μεγαλύτερες επιχορηγήσεις. Τα παραπάνω είχαν ως αποτέλεσμα τη διεύρυνση των εισοδηματικών ανισοτήτων, και σε μια περίοδο φαινομενικά ατέλειωτης οικονομικής άνθησης (η οποία, φυσικά, έληξε άδοξα το 2008) η συντριπτική πλειοψηφία των Αμερικανών και των Βρετανών μπορούσε να συμμετάσχει σ' αυτή την (φαινομενική) ευμάρεια μόνο μέσω δανεισμού χρημάτων με πρωτόγνωρους ρυθμούς.»
Καλά, μπορεί να είχαμε κάποιες παράπλευρες απώλειες, αλλά σίγουρα τα αλάνια θα πέτυχαν εκτός του να είναι αυτοί καλά να είναι και η οικονομία καλύτερα. Τι διάβολο, είχαν όλα όσα ήθελαν για να λειτουργήσουν «οι αγορές ελεύθερα». Κι όμως κάτι στράβωσε φαίνεται και
«το ολοένα αυξανόμενο από τη δεκαετία του '80 μερίδιο των εταιρικών κερδών ως ποσοστό του ΑΕΠ δεν οδήγησε καν σε αντίστοιχη αύξηση των επενδύσεων. Οι επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ των ΗΠΑ έχουν στην πραγματικότητα μειωθεί, από 20,5% τη δεκαετία του '80 σε 18,7% στις μέρες μας. Η δε μείωση των επενδύσεων θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή αν τουλάχιστον υπήρχε μια πιο αποτελεσματική χρήση των κεφαλαίων, που θα οδηγούσε σε οικονομική ανάπτυξη. Ωστόσο το ποσοστό ετήσιας αύξησης του κατά κεφαλήν εισοδήματος στις ΗΠΑ μειώθηκε από περίπου 2,6% στις δεκαετίες του '60 και του '70 σε 1,6% την περίοδο 1990-2009, όπου ο μετοχικός καπιταλισμός βρισκόταν στο αποκορύφωμά του. Στη Βρετανία, όπου λάμβαναν χώρα αντίστοιχες αλλαγές στην επιχειρηματική νοοτροπία, το ετήσιο ποσοστό αύξησης τον κατά κεφαλήν εισοδήματος έπεσε από 2,4% την περίοδο 1960-1970. όπου η Βρετανία υποτίθεται ότι έπασχε από τη «Βρετανική Ασθένεια», σε 1,7% την περίοδο 1990-2009. Η διαχείριση, επομένως, των επιχειρήσεων με βάση το συμφέρον των μετόχων δεν ωφελεί την οικονομία - ούτε καν υπό τη συνήθη έννοια (αγνοώντας, δηλαδή, την άνιση ανακατανομή του πλούτου).»
Τσ τσ τσ κοίτα να δεις που ακόμη και τ αλάνια μπορεί να τα θαλασσώσουν! Τελικά με όσα γράμματα και να γεμίσεις το κεφάλι σου, τη ρημάδα τη πραγματικότητα αποκλείεται να την πείσεις να λειτουργήσει με τον τρόπο που την έχεις στο μυαλό σου. Πολύ χοντροκέφαλη λέμε, στούκας εντελώς που λεγε κι η μάνα μου σαν ήμαστε μικροί. Αν είναι ελεύθερη η αγορά όλοι θα είναι ωφελημένοι λέει το μυαλό κι αραδιάζει επιχειρήματα αλλά όταν την «ελευθερώσαμε» την αγορά κάτι στράβωσε και κοντέψαμε να μείνουμε σχεδόν όλοι στον άσο. Δηλαδή εμείς μείναμε, οι χρυσοδάκτυλοι όχι.
Εγώ πάλι, νεοφιλελεύθερος απ΄τα νιάτα μου, σκέφτομαι ότι δε μπορεί, κάποιο γενικότερο καλό θα μας προέκυψε απ’ αυτή την εκπληκτική αρχή της μεγιστοποίηση της μετοχικής αξίας κι αυτός ο κιτρινιάρης ο ΧΑ-ΤΖΟΥΝ ΤΣΑΝΓΚ, άκου ΧΑ-ΤΖΟΥΝ ΤΣΑΝΓΚ, που πας ρε μ αυτό το όνομα, το κρύβει γιατί, αν και τον σπούδασαν οι ΗΠΑ, αυτός μάλλον κομμουνιστής ορκισμένος θα έμεινε και το κρύβει για να συκοφαντήσει τις ελεύθερες αγορές και τις επιτυχίες τους. Οι εταιρείες λοιπόν, αυτές θα ωφελήθηκαν. Για να δούμε λοιπόν τι λέει σχετικά ο κίτρινος.
« Ο πιο εύκολος τρόπος για να αυξήσει μια εταιρεία τα κέρδη της είναι να μειώσει τα έξοδα, καθώς η αύξηση των εισοδημάτων είναι πιο δυσχερής, περικόπτοντας το κόστος μισθοδοσίας με απολύσεις προσωπικού και περιορίζοντας τις εκροές κεφαλαίων με μείωση των επενδύσεων. Τα υψηλότερα κέρδη αποτελούν, ωστόσο, μόνο την αφετηρία για τη μεγιστοποίηση της μετοχικής αξίας. Τα αποκτώμενα κέρδη πρέπει να μοιραστούν στους μετόχους με τη μορφή μερισμάτων, ή η εταιρεία να χρησιμοποιήσει τμήμα των κερδών για να αγοράσει μετοχές της, κρατώντας μ' αυτό τον τρόπο την τιμή της μετοχής σε υψηλά επίπεδα και αναδιανέμοντας εμμέσως ακόμα μεγαλύτερα κέρδη στους μετόχους (που θα πετύχουν καλύτερη τιμή αν αποφασίσουν να πουλήσουν κάποιο ποσοστό των μετοχών τους). Η επαναποκτηση μετοχών αντιπροσώπευε λιγότερο από το 5% των εταιρικών κερδών στις ΗΠΑ επί δεκαετίες, μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1980, αλλά έκτοτε αυξάνεται σταθερά και ανήλθε στο ιλιγγιώδες ποσοστό του 90% το 2007 και στο απίστευτο 280% το 2008. Σύμφωνα με τον αμερικανό οικονομολόγο Ουίλιαμ Λάζονικ, αν η General Motors δεν είχε δαπανήσει το ποσό των 20,4 δις δολαρίων μεταξύ 1986 και 2002 για επαναποκτηση μετοχών και είχε καταθέσει τα χρήματα σε μια τράπεζα (με επιτόκιο 2,5% μετά φόρων), δεν θα είχε πρόβλημα στο να βρει το ποσό των 35 δις δολαρίων που χρειαζόταν το 2009 για να αποφύγει τη χρεοκοπία. Σ' αυτό τον πακτωλό κερδών, οι επαγγελματίες διευθυντές επωφελούνται επίσης αφάνταστα, καθώς διαθέτουν μεγάλο πακέτο μετοχών μέσω δικαιωμάτων προτίμησης.
Οι εν λόγω πρακτικές ζημιώνουν τη μακροπρόθεσμη προοπτική της εταιρείας. Η μείωση των θέσεων εργασίας μπορεί να επιφέρει βραχυπρόθεσμη αύξηση της παραγωγικότητας, αλλά μακροπρόθεσμα μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις. Το μικρότερο εργατικό δυναμικό συνεπάγεται εντατικοποίηση της εργασίας, οπότε οι εργαζόμενοι κουράζονται περισσότερο, γίνονται λάθη πιο εύκολα, παράγονται προϊόντα κατώτερης ποιότητας και πλήττεται η φήμη της εταιρείας. Ακόμα χειρότερα ο συνεχής φόβος της απόλυσης δημιουργεί καθεστώς ανασφάλειας. οπότε οι εργαζόμενοι δεν επενδύουν στη βελτίωση των εργασιακών τους δεξιοτήτων, διαβρώνοντας έτσι την παραγωγική προοπτική της επιχείρησης. Τα υψηλά μερίσματα και η εκτεταμένη επαναπόκτηση ιδίων μετοχών περιορίζουν τα αποθεματικά, που αποτελούν τη βασική πηγή εταιρικών επενδύσεων στις ΗΠΑ και τις υπόλοιπες ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες,' και συνεπώς μειώνονται οι επενδύσεις. Οι επιπτώσεις των μειωμένων επενδύσεων μπορεί να μη γίνονται αισθητές άμεσα, αλλά στην πορεία οδηγούν την εταιρεία σε τεχνολογική υστέρηση και απειλούν την ίδια της την επιβίωση.»
Ε λοιπόν δε τρώγεται ο εμπαθής. Δεν τον διαολεστέλνω μόνο και μόνο επειδή είμαι κι εγώ κίτρινος, βάμος ΑΡΕΙΑΝΑΡΑ, κι διαολεστέλνω μόνο τον ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ που δηλητηριάζει τα μυαλά μας με βιβλία σαν κι αυτές τις
«23 ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΜΑΣ ΛΕΝΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟ» του ΧΑ-ΤΖΟΥΝ ΤΣΑΝΓΚ (τα αποσπάσματα απ΄τις σελίδες 51 ως 56).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου